Testery ogniw i baterii to przyrządy mierzące przede wszystkim pojemność (mAh) oraz rezystancję wewnętrzną akumulatorów. Dzięki takim pomiarom można określić, ile energii faktycznie trzyma bateria i jak „świeże” są ogniwa. Standardowa procedura to najpierw pełne naładowanie akumulatora, potem jego rozładowanie stałym prądem do zadanej granicy (np. 3,0 V dla Li-Ion). Podczas tego procesu tester monitoruje napięcie i prąd, a następnie oblicza pojemność rozładowanej energii (mAh) oraz rezystancję wewnętrzną (co wpływa na wydajność i nagrzewanie się ogniwa). Urządzenia te można podzielić na:

• Testery automatyczne (ładowarka–tester): Wyposażone w zasilanie (np. przez USB-C) i koszyki na ogniwa, automatycznie przeprowadzają cały cykl ładowania-rozładowania. Na wyświetlaczu pokazują bieżące napięcie, prąd, moc, całkowitą pojemność oraz rezystancję ogniwa. Przykładem jest popularny tester-ładowarka do ogniw 18650 (np. FNIRSI 1011 lub XH-M240), który przy pomocy wbudowanych rezystorów rozładowuje akumulator stałym prądem 500 mA lub 1 A. Ułatwia to wiarygodną ocenę kondycji akumulatora (ładowanie wstępne, pomiar rozładowania, ponowne ładowanie).

• Testery ręczne (samodzielne): Prostsze urządzenia, często bez własnego źródła zasilania, przeznaczone do szybkich pomiarów napięcia i stanu naładowania. Np. tester baterii AA/AAA to niewielki miernik ze szczypcami lub gniazdkiem, który wskazuje przybliżone napięcie (jako stan naładowania). Nie mierzy pojemności, ale pozwala szybko sprawdzić, czy bateria jest dobra. W ofercie znajdują się też mierniki „RC3563” (tester rezystancji wewnętrznej i napięcia) – można nimi mierzyć nawet prąd rozruchowy rozładowania akumulatorów samochodowych, oceniając ogólny stan.

Funkcje i porady: Wybierając tester, zwróć uwagę na maksymalne napięcie i typ ogniw – większość urządzeń skierowana jest do akumulatorów Li-Ion 18650, ale są też uniwersalne (AA/AAA, 9V). Zaawansowane testery potrafią mierzyć w miliomach (mΩ) rezystancję wewnętrzną akumulatorów – niski opór wewnętrzny oznacza zdrową baterię. Używaj wystarczająco dużego prądu testującego, by wynik był miarodajny (zbyt mały prąd może zawyżać pojemność). Po zakończeniu testu rozładowania tester wyświetla całkowitą zmierzoną pojemność (w mAh) – porównaj ją z deklaracją producenta. Po testach wielokrotne cykle ładuj i rozładowuj baterie, ponieważ pojedynczy test bez pełnego ładowania może uszkodzić akumulator. Jeżeli tester ma funkcję automatycznego wyłączania (np. przy osiągnięciu dolnego napięcia), z niej korzystaj, aby uniknąć nadmiernego rozładowania ogniwa.

Przykłady użycia: Rozładuj testerem Li-Ion 18650 przed lotem drona, by upewnić się, że bateria ma pełną pojemność. Podłącz tester do zestawu ogniw 4×18650 (dokładnie taki zestaw oferuje FNIRSI czy XH-M240) i sprawdź mAh po pierwszym ładowaniu. Sprawdź również rezystancję wewnętrzną – niski wynik (kilka dziesiątek mΩ) wskazuje na dobre ogniwo. Dla domowych testów baterii AA/AAA użyj prostego testera szczypcowego – w mig zobaczysz, które baterie nadają się jeszcze do użycia. Testery ogniw przydają się też przy naprawie elektroniki: np. przed wlutowaniem baterii w projekt sprawdź jej stan, aby nie instalować zużytych ogniw.

FAQ:

• Co mierzy tester ogniw? Testery ogniw mierzą zazwyczaj napięcie, prąd rozładowania, pojemność akumulatora (w mAh) oraz rezystancję wewnętrzną. Dzięki temu sprawdzasz, ile energii jest w ogniwie i jak bardzo jest ono wyeksploatowane

• Jak używać testera pojemności? Podłącz aku do testera i wybierz tryb rozładowania. Tester najpierw naładuje ogniwo (jeśli ma taką funkcję), potem rozładuje określonym prądem, mierząc zużytą energię. Na końcu pokaże zmierzoną pojemność (mAh) i rezystancję wewnętrzną. Pamiętaj, aby ogniwo przed testem było pełne.

• Dlaczego warto mierzyć rezystancję wewnętrzną ogniwa? Wewnętrzna rezystancja (IR) określa, jak dużą część napięcia ogniwo „traci” przy obciążeniu. Niskie IR (<50 mΩ dla nowych ogniw Li-Ion 18650) oznacza dobre ogniwo. Wzrost IR wskazuje na zużycie: ogniwo stanie się gorętsze przy tym samym prądzie i szybciej traci pojemność.

• Jak działa prosty tester baterii AA (z szczypcami)? Taki tester ma wbudowany wskaźnik miernika połączony ze szczypcami do mocowania na baterii. Po przyłożeniu do baterii miernik wskazuje stan naładowania (zwykle w przybliżeniu na skali 0–100%). Nie potrzebuje zasilania – wykorzystuje mierzoną baterię do pracy, co czyni go bezpiecznym narzędziem kieszonkowym.

• Czy tester działa na różnych typach ogniw? Niektóre testery są uniwersalne (obsługują 18650, AA/AAA, 9V), inne dedykowane do jednego typu (np. Li-Ion 18650). Sprawdź specyfikację – nie wkładaj np. paluszka AA do gniazda przeznaczonego tylko dla dużej 18650, bo może nie stykać lub przekroczyć zakresu.

• Dlaczego pomiar pojemności jest czasochłonny? Pełny test polega na ładowaniu i rozładowywaniu ogniwa stałym prądem. Jeśli rozładunek odbywa się np. 0,5 A przy 2500 mAh ogniwie, to test trwa około 5 godzin. Tester musi rozładować całą energię, aby obliczyć łączną pojemność, co właśnie jest czasochłonne.

• Co zrobić ze starymi ogniwami po teście? Jeśli okazuje się, że bateria ma dużo niższą pojemność niż nominalna lub bardzo wysoką rezystancję wewnętrzną, oznacza to znaczne zużycie i konieczność wymiany ogniwa. Zużytych ogniw nie wolno wyrzucać do zwykłego kosza – oddaj je do recyklingu (są szkodliwe dla środowiska).

• Czy tester może ładować ogniwo? Nie każdy. Proste testery mierzą tylko rozładowanie (pojemność i IR). Zaawansowane wersje typu „tester-ładowarka” (jak FNIRSI z USB-C) mają tryb ładowania: naładuje baterię, a potem automatycznie rozładuje do pomiaru. Takie kombinacje są wygodne, bo nie potrzeba dodatkowej ładowarki.