Czujniki PIR – pasywne detektory podczerwieni

Najpopularniejszym typem czujników ruchu są czujniki PIR (Passive Infrared), czyli pasywne czujniki podczerwieni. Działają one poprzez pomiar zmian promieniowania cieplnego (podczerwonego) w swoim otoczeniu. Gdy w polu detekcji pojawi się człowiek lub zwierzę, czujnik rejestruje różnicę temperatur i generuje sygnał wykrycia ruchu. Czujniki PIR cechują się prostą budową, niskim poborem energii i wysoką niezawodnością – nie emitują żadnego sygnału, a jedynie pasywnie odbierają promieniowanie podczerwone. Dzięki temu są szeroko stosowane w systemach alarmowych oraz automatycznym oświetleniu. W praktyce można je spotkać m.in. w czujkach alarmowych montowanych na ścianach oraz w plafonach sufitowych włączających światło po wykryciu osoby. Montaż i użycie czujnika PIR (np. popularnego modelu HC-SR501) jest bardzo proste – wystarczy zasilanie oraz podstawowy układ sterujący, aby wykorzystać go w własnym projekcie.

Czujniki mikrofalowe (radarowe)

Drugą ważną kategorią są czujniki mikrofalowe, często nazywane radarowymi. Wykorzystują one zjawisko Dopplera – emitują fale elektromagnetyczne (mikrofale) i analizują fale odbite od otoczenia. Ruch obiektu powoduje zmianę częstotliwości odbitej fali, co czujnik wykrywa jako ruch. Zaletą czujników mikrofalowych jest wysoka czułość oraz zdolność do detekcji ruchu przez przeszkody, takie jak cienkie ściany, szkło czy tworzywo sztuczne (czego czujnik PIR nie potrafi). Mikrofalowe detektory ruchu działają też niezależnie od temperatury obiektu, więc świetnie sprawdzają się na zewnątrz w zmiennych warunkach pogodowych. Przykładem takiego sensora jest moduł RCWL-0516 – niewielki, tani radar dopplerowski, chętnie używany przez majsterkowiczów do projektów oświetleniowych i alarmowych. Dostępne są również większe moduły radarowe, takie jak HB100 (działający na częstotliwości ~10 GHz) czy nowoczesne czujniki fal milimetrowych 24 GHz, które umożliwiają bardzo precyzyjne wykrywanie obecności oraz nawet pomiar prędkości ruchomego obiektu. Czujniki mikrofalowe wymagają nieco więcej energii niż PIR i emitują promieniowanie, ale w zamian oferują większy zasięg i szersze pole detekcji.

Zastosowania czujników ruchu

Detektory ruchu odgrywają kluczową rolę w automatyce budynkowej i systemach bezpieczeństwa. Automatyczne oświetlenie: czujnik wykrywa wejście osoby do pomieszczenia lub na podjazd i włącza światło, oszczędzając energię i zwiększając wygodę. Systemy alarmowe: czujki ruchu chronią domy, biura i obiekty przemysłowe, uruchamiając alarm przy wykryciu intruza. Inteligentne domy: w połączeniu z centralą smart home, czujniki ruchu mogą sterować ogrzewaniem, wentylacją czy kamerami, wykrywając obecność domowników lub gości. W zastosowaniach przemysłowych wykorzystuje się czujniki ruchu do kontroli procesów (np. zliczanie obiektów na taśmie produkcyjnej) oraz bezpieczeństwa (wykrywanie obecności operatora przy maszynie). Dla hobbystów elektroniki czujniki ruchu otwierają ogrom możliwości – można zbudować własny alarm do garażu, interaktywną instalację reagującą na ruch, roboty omijające przeszkody czy urządzenia reagujące na gesty. Wiele z tych sensorów posiada standardowe interfejsy wyjściowe (cyfrowe wyjście HIGH/LOW, komunikacja GPIO), co ułatwia podłączenie ich do mikrokontrolera lub modułu przekaźnikowego.

Szeroka oferta i łatwa integracja

W sklepie Elektroweb oferujemy czujniki ruchu dostosowane do różnych zastosowań. Dostępne są zarówno moduły do projektów elektronicznych (jak czujniki PIR i radarowe do Arduino), jak i gotowe czujniki do instalacji 230V (np. włączniki światła z czujką ruchu do montażu w suficie lub ścianie). Wszystkie nasze czujniki cechuje łatwość integracji – większość z nich działa na niskim napięciu (5V lub 3.3V) i może być bezpośrednio podłączona do typowych mikrokontrolerów. Do każdego detektora dostępna jest dokumentacja ułatwiająca szybkie uruchomienie. Nasza oferta czujników ruchu obejmuje zarówno proste modele do podstawowych zastosowań, jak i zaawansowane sensory o wysokiej czułości, dzięki czemu każdy znajdzie odpowiedni komponent dla siebie.

Przykładowe czujniki ruchu dostępne w Elektroweb:

• HC-SR501 PIR – klasyczny czujnik pasywnej podczerwieni o regulowanej czułości i czasie działania, idealny do alarmów i automatycznego oświetlenia.
• HC-SR505 mini PIR – miniaturowy czujnik PIR o małym zasięgu, przydatny w kompaktowych projektach, gdzie potrzebna jest dyskretna detekcja ruchu.
• RCWL-0516 – niedrogi mikrofalowy czujnik ruchu (radar Dopplera), wykrywający poruszające się obiekty nawet przez cienkie przeszkody – świetny do ukrytych instalacji.
• Czujnik obecności 24 GHz – zaawansowany sensor radarowy fal milimetrowych, zdolny do wykrycia najmniejszych ruchów i obecności osób; stosowany w nowoczesnych systemach oświetlenia i bezpieczeństwa.